40 năm từ A1 đến V-League

BÓNG DÁ VIỆT NAM

40 năm từ A1 đến V-League

Diễn biến phức tạp của dịch Covid-19 đã khiến khả năng trở lại của V-League 2020 bị bỏ ngỏ, thậm chí là tranh cãi. Nhưng nếu nhìn lại suốt chiều dài 40 năm của giải bóng đá vô địch quốc gia Việt Nam, thì chuyện hoãn, hủy hay thay đổi thể thức thi đấu không phải là lần đầu.

Giải bóng đá vô địch quốc gia Việt Nam được tổ chức lần đầu vào năm 1980 với rất nhiều tên gọi. Từ năm 1980 đến 1988, giải mang tên Giải A1 toàn quốc. Năm 1989 là Giải phân hạng. Từ năm 1990 đến 1994: Giải đội mạnh toàn quốc. Từ 1995 đến 1999: Giải hạng Nhất quốc gia và từ năm 1999đến nay đổi thành V-League. số lượng đội bóng tham dự cũng thay đổi rất nhièu: ít nhất là 12, nhiều nhất là 32.

Do hoàn cảnh đất nước, phải đến năm 1980, giải bóng đá vô địch quốc gia Việt Nam mới chính thức được tổ chức dưới cái tên giải A1 toàn quốc. Nhưng có lẽ đến bây giờ, ít nguời còn nhớ, hay biết về khát khao của cả thế hệ cầu thủ bóng đá năm xưa, khi nước nhà hoàn toàn thống nhất, đó là có 1 giải đấu quy tụ toàn bộ các đội bóng trong nước. Khát khao ấy càng cháy bỏng sau khi Tổng cục Đường sắt có chuyến du đấu ở phía Nam thành công đầy ý nghía vào cuối năm 1976, trong đó có trận đấu đi vào lịch sử với Cảng Sài Gòn trên sân Thống Nhất (TPHCM).

Từng đá theo vùng miền....

Chính trận đấu lịch sử ấy là tiền đề để đến năm 1978, Tổng cục TDTT phối hợp cùng các ban, ngành thành lập ra ba giải đấu gồm: Hồng Hà (giải vô địch các đội phía Bác), Trường Sơn (giải vô địch các đội miền Trung) và Cửu Long (giải vô địch các đội phía Nam). Theo những nhà quản lý bóng đá năm xưa kể lại, thì sau chiến tranh, giải vô địch quốc gia chưa thể tổ chức không hẳn chi vì khó khăn kinh tế, mà còn là nhiệm vụ chính trị khi tình hình đất nước vẫn còn nhiều phức tạp. Chỉ cần 1 trong ba giải đấu này mà thất bại, thỉ rất khó để chính phủ đồng ý tổ chức giải toàn quốc.

Cũng phải nói thêm, dù đất nước mới thống nhất, nhưng phong trào bóng đá đỉnh cao đã rất phát triển khi có tới 40 đội tham dự 3 giải ở 3 miền. Con số đủ sức gây ngạc nhiên, nếu so với hiện tại, tính cả V-League và hạng Nhất, số đội chỉ là... 26!

Qua 3 giải Hồng Hà, Trường Sơn và Cửu Long cùng các giải phân hạng theo từng vùng được tổ chức vào thời điểm này, tới năm 1980, giải vô địch bóng đá quốc gia lần đầu tiên diễn ra với sự tham gia của 18 đội (8 đội giải Hồng Hà, 2 đội giải Trường Sơn và 8 đội giải Cửu Long. Những đội bóng còn lại chơi ở giải A2). Tuy nhiên, ở giải VĐQG đầu tiên này, Thể Công đã xin rút với lý do chấn chỉnh nội bộ, nên chỉ còn 17 đội.

Theo thống kê, trong giai đoạn đầu, dù là giải VĐQG, nhưng thể thức thi đấu không ổn định (không thể thức nào kéo dài được trong 2 năm) và do điều kiện di chuyển khi ấy khá khó khăn, nên các đội bóng vẫn chia thành các bảng đá loại theo khu vực địa lý. Phải tới năm 1996 thể thức Luague - đá sân nhà, sân khách mới chính thức được áp dụng tới hôm nay.

Từng hủy và từng đá... không xuống hạng!

40 năm, bắt đầu bằng thứ bóng đá bao cấp, hay nói chính xác hơn, thử bóng đá mà đội bóng là cơ quan nhà nước, cầu thủ, huấn luyện viên bóng đá cũng là... người nhà nước. rồi chuyển qua “gán mác” chuyên nghiệp nhờ có tài trợ và lúc này là thứ bóng đá “trong tay” doanh nghiệp, giải VĐQG có đầy rẫy những thăng trầm cả trong lẫn ngoài sân cỏ.

Chi riêng chuyện hoãn, hủy, hay... đá cho vui! (đá mà không có đội xuổng hạng) thì thời bao cấp cũng đã từng có, mà có không chỉ 1 lần!

Sau 2 mùa giải A1 liên tục vào các năm 1986, 1987 không có đội xuống hạng vì theo Tổng cục TDTT và BTC giải là nhằm mục tiêu - Rà soát lực lượng cho các mùa sau? Tới năm 1988, theo yêu cầu của các đội bóng, nhằm chuẩn bị lực lượng, giải VĐQG đã không được tổ chức (chỉ tổ chức giải giao hữu, giải khu vực), để tới năm 1989, giải AI lần thứ 8 còn được gọi là giải phân hạng có 32 đội thi đấu chọn ra 18 đội đứng đầu thi đấu ở giải đội mạnh (tên gọi mới của giải VĐQG), 3 đội xếp cuối xuống hạng A2 và 11 đội còn lại đá hạng A1.

Chưa hết, tới giải hạng Nhất quốc gia 1997-1998 (cũng là 1 cái tên mới), do tình trạng móc ngoặc, tiêu cực bùng phát, thậm chí có trận đấu phải hủy kết quả (trận Công an Hà Nội - Công an Hải Phòng tại vòng 15), nhiều đội bị trừ điểm mà các cơ quan quản lý không có biện pháp xử lý hữu hiệu, đến mùa giải 1998- thêm lần nữa, phương án không có đội xuóng hạng lại được áp dụng.

Giải VĐQG năm này còn được gọi là giải Mùa Xuân và việc không có đội xuống hạng nhằm khuyến khích các CLB chơi trung thực hơn, nhưng trên thực tế, giải diễn ra cực kỳ tẻ nhạt không thu hút được sự quan tâm của người hâm mộ trong nuớc. Đây cũng được xem là thời điểm chấm dứt thứ bóng đá bao cấp, vì tới năm 2000, giải VĐQG chính thức khoác lên mình chiếc áo chuyên nghiệp.

Tương lai nào cho V-League 2020?

Tương lai của V-League 2020 lúc này phụ thuộc hoàn toàn vào diễn biến của dịch bệnh.

Vào lúc dịch Covid-19 vẫn diễn biễn cực kỳ phức tạp và cả xã hội đang chung tay phòng chống dịch bệnh, thì khó để bàn tới tương lai của cả nền thể thao, chứ chẳng riêng gì bóng đá. Bằng chứng là phiên họp mới đây nhất của Công ty cổ phần bóng đá chuyên nghiệp

Việt Nam VPF tổ chức nhằm tìm phương án cho V-League 2020 đã chẳng mang lại kết quả nào, thậm chí còn không đủ 100% số đ